Obecny system podatkowy

Prawne podstawy nakładania obowiązków podatkowych stanowi obowiązująca od dnia 17 października 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483). W art. 217 ustrojodawca postanowił, że:

1.nakładanie:
◦podatków,
◦innych danin publicznych,
2.określanie:
◦podmiotów opodatkowania,
◦przedmiotów opodatkowania,
◦stawek podatkowych,
◦kategorii podmiotów zwolnionych od podatków,
◦zasad przyznawania ulg i umorzeń podatkowych
może następować wyłącznie w drodze ustawy.
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 8 Konstytucji jej przepisy stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej. Oznacza to, że jeżeli w przepisach prawa podatkowego zawarte jest unormowanie sprzeczne z określonym przepisem Konstytucji, stosuje się przepis Konstytucji. Miejsce Konstytucji w systemie źródeł prawa podatkowego wymaga nadto, aby proces jego wykładni przebiegał w taki sposób, by dokonana interpretacja była zgodna z Konstytucją. W tej kwestii należy zwrócić uwagę na wytyczne Trybunału Konstytucyjnego, zawarte w uchwale z dnia 6 września 1995 r., sygn. W 20/94 (Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, 1995, nr 1, poz. 6, cz. II, s. 258-265), który wskazuje, iż w sytuacji, gdy jest możliwe takie wyłożenie przepisu, aby pozostawał on w zgodzie z Konstytucją, należy z tej możliwości skorzystać, odrzucając taką drogę interpretacji, która prowadzi do odczytania przepisu jako niekonstytucyjnego.

Na polski system podatkowy składa się dwanaście tytułów podatkowych, objętych materialnym szczególnym prawem podatkowym. Pojęcie podatku zostało zdefiniowane w art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) jako publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Przepisy Ordynacji podatkowej stosuje się również do opłat i innych niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe, oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.

Zasadniczy podział podatków jest następujący:

1.bezpośrednie, czyli:
◦podatek dochodowy od osób fizycznych,
◦podatek dochodowy od osób prawnych,
◦podatek od spadków i darowizn,
◦podatek od czynności cywilnoprawnych,
◦podatek rolny,
◦podatek leśny,
◦podatek od nieruchomości,
◦podatek od środków transportowych,
◦podatek tonażowy.
2.pośrednie:
◦podatek od towarów i usług,
◦podatek akcyzowy,
◦podatek od gier.
Część materialna ogólna i część proceduralna prawa podatkowego została uregulowana przepisami Ordynacji podatkowej.

Zmiany w opodatkowaniu najmu ryczałtem ewidencjonowanym

Oświadczenie o wyborze formy opodatkowania do 20 stycznia 2010 r.

Ustawa przewidująca jednolitą 8,5-proc. stawkę ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dotyczących najmu, nie wprowadza żadnych przepisów przejściowych w zakresie stosowania zasad opodatkowania najmu ryczałtem. Oznacza to, że zgodnie z art. 9 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, dokonany w latach poprzednich wybór podatnika w zakresie korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania jest wiążący, chyba że zrezygnuje z niej w terminie do 20 stycznia roku kalendarzowego. Tym samym osoby, które wcześniej stosowały ryczałt ewidencjonowany, mogą kontynuować jego rozliczanie na podstawie nowej stawki począwszy od 1 stycznia 2010 r.

Natomiast osoby, które do tej pory korzystały z ogólnych zasad opodatkowania, a chcą to zmienić, muszą złożyć oświadczenie o wyborze zryczałtowanej formy opodatkowania nie później niż do 20 stycznia 2010 r.

Osoby, które planują rozpoczęcie wynajmu nieruchomości w trakcie 2010 roku, powinny takie oświadczenie złożyć przed rozpoczęciem najmu, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu z tego tytułu.

Nowe zasady opodatkowania najmu ryczałtem ewidencjonowanym zostały wprowadzone przez ustawę z dnia 17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Nowelizacja ustawy zniosła limit przychodów w wysokości 4 tys. euro, powyżej którego stosowana była 20% stawka w zakresie opodatkowania przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1 a ustawy z 20 listopada 1998r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 144, poz. 930 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, znowelizowanym przez ustawę z dnia 17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Podatnicy którzy w 2010 r. opodatkują przychody z umów najmu zawartych poza działalnością gospodarczą ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, bez względu na wysokość tych przychodów, zapłacą ryczałt według stawki 8,5%. Nowela została podpisana przez Prezydenta RP 08 stycznia 2010 r. z mocą obowiązywania od dnia 01 stycznia 2010 r.